Güçlü Rekabetin Şartı: İhracat
Added Date 20.07.2017
İş ve inşaat makineleri ve ekipmanları sektöründe Çin ve Hindistan’dan sonra pazar bakımından dünyanın en hızlı büyüyen 3. ülkesi Türkiye, 2023 yılına kadar ticaret hacmini 30 milyar dolara, ihracatını ise 10 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor.
Esma AKYÜZ - AB ve URGE Proje Yöneticisi
Küresel rekabetin hızla yükselen sektörleri arasında yer alan iş ve inşaat makineleri, insan ihtiyaçlarını kolaylaştıran ve hızlandıran ürünleriyle öne çıkıyor. Yerli ve milli makine üreticilerinin artışı önlenemeyen hiperrekabet dönemini yakalaması, ülke ekonomisi için son derece önemli. Ülkelerin dış borç açığının kapatılmasının yolu üretmek ve yerli ürünlerini dünyaya satmaktır. Dolayısıyla ihracat yapamayan yani ürünlerini dış pazarlara kabul edilecek standartlarda üretemeyen bir sanayinin, dünya rekabetine ayak uydurması kolay olmayacaktır. Hal böyleyken, sanayi de rekabetin yolu ihracattan geçer diyoruz.
2012’de 900 bin adet iş makinesi satıldı
Bir ülkenin ekonomik ve sosyal yönden kalkınmışlığı, sahip olduğu iş makinalarının sayı ve niteliğine bakılarak yorumlanabilir. Dünyada iş ve inşaat makinaları sektöründe 2012 yılında satılan iş makinası miktarı yaklaşık 900.000 adet olup, bunun %31’i Çin, %23’ü Avrupa, %17’si Kuzey Amerika, %7’si Japonya, %6’sı Hindistan ve %16’sı da diğer ülkelerde gerçekleşmiştir.
2016 yılında 142 milyar dolar olarak gerçekleşen toplam Türkiye ihracatından makine sektörü %9,5 pay almıştır. Makine ve Aksamları, Türkiye’nin ihracatında motorlu kara taşıtlarından sonra ikinci sıradaki sektördür. Küresel ölçekte rekabetçi olan Türk makineleri, 200 ülkede kullanılmaktadır ve bu sektörde Türkiye, Avrupa’nın 6. büyük makine imalatçısıdır.
Makine sektör toplamından 2017 yılı Ocak başı-Şubat sonu itibari ile 2 milyar dolar ihracat yapılmıştır. Türkiye’den en fazla makine ihracatı yapılan ilk 10 ülke sırasıyla Almanya, ABD, İtalya, İngiltere, İran, Fransa, Romanya, İspanya, Cezayir ve Polonya’dır. Türkiye’nin makine ihracatında ortalama birim fiyat 2017 Şubat ayında 5,7 dolar/kg’dır. 2006 yılında 6,5 milyar dolar olan Türkiye’nin makine sektör tamamında ihracatı, 2016 yılında 13,4 milyar dolara ulaşmıştır.
2020 için 248,1 milyar dolarlık tahmin
İş ve inşaat makinaları pazarının küresel çapta 2014-2020 arasındaki yıllık birleşik büyüme oranının, yaygın olarak %7,7 olacağı tahmin edilmektedir. Gelişmiş ülkelerde iş ve inşaat makinaları sektör pazarının tetikleyicisi olarak; akıllı konutların inşasına duyulan talep ve konut ve diğer binaların yenilenmesine duyulan gereksinim gösterilmektedir. Gelişmekte olan ülkelerdeki güçlü inşaat alanındaki faaliyetler iş ve inşaat makinalarına olan talebi artırmaktadır. Örneğin Güney Amerika ve Asya-Pasifik pazarlarında en güçlü talep ağır iş makinalarınadır. Tüm bu eğilimler sonucunda küresel ölçekte sektörde 2020 yılındaki tahmin edilen büyüme miktarının adet olarak 1,2 milyon birimi geçeceği, pazar büyüklüğünün de 248,1 milyar dolar olacağı öngörülmektedir.
2002-2017 yılları arasında gerçekleşen iş ve inşaat makinaları sektör ürünleri ihracat eğilimleri esas alınırsa en fazla büyümenin sırasıyla loderlerde (yükleyici), vinçlerde, ekskavatörlerde ve yedek parçalarında olacağı tahmin edilmektedir.
2023 hedefi: 10 milyar dolar ihracat
İş ve inşaat makinaları ve ekipmanları sektörü Çin ve Hindistan’dan sonra pazar büyüklüğü bakımından dünyanın en hızlı büyüyen 3. ülkesi unvanına sahip Türkiye, 2023 yılına kadar ticaret hacmini 30 milyar dolara, ihracatını ise 10 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor. 127 ülkeye ihracat yapılan sektörde 240 bin kişiye istihdam sağlanıyor. Bu güçlü sektörü dünya pazarında marka haline getirmek ve katma değeri yüksek ürünler üreten bir Türkiye için önce kendi Kamu kurum ve belediyelerimizin yerli ve milli markalarımızı kullanmaları, yurtdışı alıcılarına önemli bir ürün referansı olmaktadır.
URGE Projeleri firmaları geliştiriyor
OSTİM İş ve İnşaat Makineleri Kümelenmesi (İŞİM), üyelerinin dünya pazarında daha rekabetçi olmalarını hedefleyerek, 2011 yılından bu yana gerçekleştirmekte olduğumuz ihracatı artırmaya yönelik Ekonomi Bakanlığı destekli Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi (URGE) projelerini proaktif şekilde yürütmektedir.
URGE projeleri 2011 yılından bu yana 67 firmaya toplam 3 milyon 520 bin dolar bütçe ile ihtiyaç analizleri, eğitimler, danışmanlık programları, 4 kıtada yurtdışı pazar ziyaretleri ve ikili iş görüşmeleri, küme-firma tanıtım faaliyetleri kapsamında çeşitli kapasite geliştirici programlar gerçekleştirilmiştir. İlk iki proje sonunda, firmaların ihracatlarında %121, cirolarında ise %97 ve ihracat pazar sayılarında %94’lük bir artış gözlenmiştir.
Yurtdışı bütçeli projeler ayağında, kümelenme bünyesinde 3 adet Avrupa Birliği Projesi yürütülmüştür. İŞİM’in devam eden Clustem isimli AB COSME Projesi Küme Mükemmeliyeti Programı kapsamında İngiltere, İspanya ve İtalya ile konsorsiyum halinde; Türkiye’den İŞİM’in lideri olduğu kıyaslama analizleri, eğitimler, Avrupa’da en başarılı kümelere ziyaretler ve sektör analizleri gerçekleştirilmektedir. İŞİM, Clustem kapsamında Avrupa Komisyonunca Bronz Marka kazanmıştır.
Kaynaklar: Off-Highway Research (2014), The Yellow Table (2015), Construction Equipment, IBEF (2015), KHL Group (2016), İŞİM-İş ve İnşaat Makinelerine Özel Sektör ve İhtiyaç Analizi (2016), Türkiye İhracatçılar Meclisi (2017), TÜİK, 2017, Makine İhracatçıları Birliği (MAİB)
